ALİ ŞÎR NEVÂYÎ
Ali Şîr Nevâyî‘yi ne kadar tanıyoruz? 1441’de Herat’ta doğan ve 1501’de aynı yerde hayatını yitiren Nevayî, bütün Türk dünyasına hitap etmiştir. Herat’ta hükümdarlığını ilân eden Hüseyin Baykara‘nın yakın dostuydu.
Nevâyî‘nın şiiri ve nesri öyle güçlü ki, Çağatay Türkçesine “Nevayî dili” denmiştir.
Orta Asya’ya gidenler, özellikle Özbekistan’da, her yerde Ali Şîr Nevâyî adıyla karşılaşırlar. Tiyatronun adı Nevâyî’dir, caddenin adı Nevâyî’dir, durağın adı Nevâyî’dir, meydanın adı Nevâyî’dir. Çocuklara verdikleri isim de Ali Şir‘dir.
Nevâyî, Divan Edebiyatı’nın en doğurgan şair ve yazarlarındandır.
Prof. Dr. Günay Kut, Ali Şîr Nevâyî‘nin, divan şiirine Türk hayatından gelen millî ve mahallî unsurları kazandırdığını vurgular.
Nevâyî‘nin bir özelliği Farsçanın karşısında Türkçenin üstünlüğünü savunmasıdır.
Muhakemetü’l-Lügateyn‘inde şairlerin Farsça yazdığı bir devirde Nevâyî Türkçe yazarak bu dilin ifade kuvvetini ve Farsçaya göre üstünlüğünü ispatlamaya çalışmıştır. (Prof. Dr. F. Sema Barutçu Özender‘in okunması gereken eseri: Muhakemetü’l-Lügateyn-İki Dilin Mukayesesi, TDK yayını.)
Prof. Dr. Vahit Türk, uzun süredir, Nevâyî‘nin eserleri üzerinde çalışma yürütüyor. Son olarak Türkiye Türkçesiyle Kitab-ı Münşeat’ı yayınladı.(Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayını, 313 s.)
Alıntı
Tweetler yükleniyor...