TBMM’NİN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ ÇALIŞMALAR
I.TBMM’nin Gerçekleştirdiği Çalışmalar:
* TBMM açılmıştır (23 Nisan 1920).
* Hıyanet-i vataniye Kanunu çıkarılmıştır (29 Nisan 1920).
* İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur (11 Eylül 1920).
* TBMM ilk anayasası olan Teşkilat-ı Esasiye’yi kabul etmiştir (20 Ocak 1921).
* İstiklal Marşı kabul edilmiştir (12 Mart 1921).
* Saltanat kaldırılmıştır (1 Kasım 1922).
* İzmir İktisat Kongresi toplanmış ve Misak-ı İktisadi kabul edilmiştir (18 Şubat-4 Mart 1923).
* Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır (24 Temmuz 1923).
Teşkilat-ı Esasiye (1921 Anayasası – 20 Ocak 1921)
* Yunan ilerleyişi devam ettiğinden bir anayasa çıkarılması zorlaşmıştır.
* I.İnönü Savaşı’nın kazanılması üzerine M.Kemal bir önerge yayınlamıştır (13 Eylül 1920).
* Teşkilat-ı Esasiye adındaki bu önerge Türk Devleti’nin ilk anayasası olmuştur (20 Ocak 1921).
* 23 esas ve bir ek maddeden oluşmuştur.
* Kanun-i Esasi’nin Teşkilat-ı Esasiye ile çelişmeyen bölümleri yürürlükte kalmıştır.
* Türkiye Devleti’nin ilk anayasasıdır.
1921 Anayasası’nın Maddeleri:
1. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2. Kanun yapmak (yasama) ve yürütme yetkisini kullanmak milletin tek ve gerçek temsilcisi olan TBMM’ye aittir.
3. Türkiye Devleti TBMM tarafından yönetilir ve hükümet ‘TBMM Hükümeti’ adını alır.
4. TBMM, iller halkınca seçilen üyelerden oluşur.
5. TBMM’de seçim iki yılda bir yapılır.
6. TBMM, hükümeti seçtiği vekillerle (bakanlarla) yönetilir.
7. Şer’i hükümlerin uygulanması TBMM’ye aittir.
8. Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır.
Önemi:
* Yeni Türk Devleti’nin kuruluşunun siyasi ve hukuki belgesidir.
* Güçler Birliği İlkesi kabul edilmiştir.
* Türk tarihinde ilk kez egemenlik ulusa verilmiştir.
* Meclis içinde İstiklal Mahkemeleri kurulmuş ve yargı gücü de kullanılmıştır.
* Ulusal birliğin bozulmaması için devletin rejimi belirtilmemiştir.
* TBMM, yaptığı anayasa ile Kurucu Meclis özelliğini göstermiştir.
* Meclis Hükümeti sistemi kabul edilmiştir.
* Şer’i hükümlerin TBMM tarafından yerine getirilmesi kabul edildiğinden 1921 Anayasası * laik bir anayasa değildir.
* 1921 Anayasası, 1924 Anayasası’nın ilanına kadar yürürlükte kalmıştır.
1921 Anayasası’nda Yapılan Değişiklikler:
* Devletin rejiminin cumhuriyet olduğu belirtilmiştir (1923).
* Cumhuriyetin ilanı ile Meclis Hükümeti Sistemi sona ermiş Kabine Sistemi’ne geçilmiştir.
Tweetler yükleniyor...