«

»

May 29

Süleyman Şah’ın Valisi Çankırı Fatihi Emir Karatekin

Süleyman Şah’ın Valisi Çankırı Fatihi Emir Karatekin
www.kenansahbaz.com
 
1071`de başlayan Anadolu`nun fethi, Süleyman şahın 1075`de İzniki alarak Anadolu Selçuklu Devletinin temellerini atmasıyla devam etmiş, aynı zamanda 1080`deki büyük Türkmen Göçü ile Anadolu`daki Türk nüfusu hızlı bir artış göstermiştir. Bu fetihleri efsanevi olarak anlatan Danişmendnameye göre, Çankırı`yı fetheden Emir Karatekin, Melih Danişmend Gazi ile Emir Artuk`un arkadaşlarındandır.
 
Emir Karatekin, 1082`de Çankırı`yı aldıktan sonra Kastamonu ve Sinop`u topraklarına katarak egemenlik alanını genişletmiş ve gücünü sağlamlaştırmıştı. Danişmendname bu fethin Danişmendliler adına yapıldığını söylerse de, Bizans kaynaklarıyla öbür kaynaklar, Emir Karatekin`i Süleymanşah`a bağlı bir komutan olarak gösterir. Nitekim, büyük Selçuklu Sultanı Melihşah, başta Süleymanşah olmak üzere Anadolu`da kendisine karşı bağımsız bir güç oluşturan bu beylere karşı 1078`de Porsuk Bey, 1091`de Emir Bozan komutasında ordular gönderdi; Emir Karatekin`de bu ordularla çarpıştı ve savunmasını güçlendirmek için, Sinop yöresinden geri çekildi. Türbesi Çankırı`da olan Emir Karatekin`in hangi tarihte öldüğü kesin olarak bilinmiyor. Bilinen yörenin, I.Haçlı seferinin sonuna dek Türklerin elinde kaldığıdır.1097`de İznik`i ele geçiren Haçlı ordularının Eskişehir üzerinden güneye doğru yönelmeleri sonucu Çankırı, Haçlı işgalinden kurtulmuştur. Ancak, 1100de Danişmendli beyi Emir Gazi Gümüştekin`in Malatya önlerinde Antakya Haçlı Kontu Bohemond`u tutsak alarak Niksara götürmesi, bunun üzerine de 1101`de Roymond`de Toulouse komutasındaki bir haçlı ordusunun Bohemondu kurtarmak için harekete geçti. Ankara`yı da alarak yakıp yıkan bu ordu; Çankırı önlerine gelmiş, kenti çok iyi savunan güçler karşısında başarısızlığa uğrayınca yöreyi yağmalayarak Kastamonu`ya geçmiştir. Bu ordu Amasya yakınlarında I.Kılıç Arslan ve Emir Gazi Gümüştekin`in güçlerine yenildi. Haçlılara yardım eden Bizanslıların elinde kalan Çankırı yöresinin Emir Gazi Gümüştekin 1106`da yeniden fethetti. I.Haçlı Seferinin etkisinin azalmasından sonra, kendilerini toparlamaya başlayan Anadolu Selçukluları ile Danişmendliler, birbirleriyle sürekli bir savaşa başladılar. Ayrıca Danişmendliler arasında da taht kavgaları eksik olmuyordu. Bu durumda yararlanan Bizanslılar, daha önce bitirdikleri birçok yeri geri almaya başladılar ve 1132`de Vali Alparslan yönetimindeki Çankırı`yı da ele geçirdiler. Bir yıl sonra 1133`de Emir Gazi Gümüştekin Çankırı`yı Bizans egemenliğinden kurtardı ve 1134`de de öldü. Bunun üzerine oğullarıyla Anadolu Selçuklu Sultanı I.Mesut arasında yeni bir savaşı başladı. Bu arada Bizans İmparatoru Ioannes, Kastamonu`da bozguna uğratan Bizans güçlerinin öcünü almak için, kendi komutasındaki bir orduyla Çankırı önlerine geldi. Çankırı`daki Türk valisi öldüğünden kenti savunan güçleri karısı komuta ediyordu. Bizans ilerlemesine karşı, I.Mesut`la Danişmendli tahtına egemen olan Melik Muhammed birleştiler. Bunun üzerine Ioannes, Marmara Bölgesine doğru çekilerek kışı burada geçirdi. 1135 baharında yeni güçlerle Çankırı ve Kastamonu`yu kuşattı. Zorlu savaşlar sonunda Çankırı Bizanslıların eline geçti. Kentteki Türkler tutsak alınarak İstanbul`a götürüldü. Ancak Ioannes`in çekilmesinden kısa bir süre sonra kent Türklerce geri alındı.
 
Kaynak: http://www.turkcebilgi.com/emir_karatekin