Sevr Muahedesi (2)
Sadrazam (Damat) Ferit Paşa Tevfik Paşa’nın fikir ve görüşlerine önem vermedi. Onu murahhas heyeti başkanlığından aldı. Murahhas Heyeti Reisliğini kendi üzerine aldı. Paris’e gitti. 10 Ağustos 1920’de esasları San Remo’da hazırlanan “Sevr Muahedesi”ni imzaladı. Kendisinden balka heyette, Maarif Nazırı (=Bakanı) Hadi Paşa, Şura’yı Devlet Resi şair ve filozof Rıza Tevfik, Bern Elçisi Reşat Halis Beyler vardı.
Paris’teki müzakerelerden başka İstanbul’da da son kararı vermek üzere Padişah’ın başkanlığında fevkalade meclis oluşturuldu. Meclise devlet vükela, vüzera ve ulaması davet edildi. Sevr’in bütün maddeleri yeniden müzakere edildi. Bu müzakerelerde Topçu Ferik’i Rıza Paşa’dan başka Sevr’in kahredici maddelerine itiraz eden olmadı. Sevr’in kabul ve imza edilmesine karar verildi.
Sevr Muahedesi Maddeleri
1-Osmanlı İmparatorluğu dağılıyor, İstanbul ve civarındaki küçük bir mıntıkadan orta Anadolu’nun bir kısmı ile Karadeniz sahillerinden ibaret bir Osmanlı Devleti bırakılıyordu.
2-Rumeli ve Boğazlar, İtilaf devletlerinin müşterek işgalinde kalacaktı.
3-Boğazlar bir karma komisyon tarafındanidare edilecek, hazarda ve seferde bütün devlet gemilerine açık olacaktı.
4-Yabancı postahaneler açılacak, gümrüklerden %8’den ziyade vergi alınmayacak, kendi malımız değil, yabancı malını himaye edecektik.
5-Midye-Çekmece Gölü hattının batısında kalan bütün Rumeli Yunanistan’a verilecekti.
6-Şarki Anadolu’da bir “Kürdistan” devleti kurulacaktı.
7-Şarki Anadolu’nun kuzey kısımlarınd, Karadeniz’de sahili olan ve isterse Ermenistan ile birleşmesine karışılmayacak, bir “Ermeni Devleti” kurulacaktı.
8-Kürdistan-Osmanlı; Ermenistan-Osmanlı devletleri sınırlarını Amerikan Heyeti yetkililerince çizecek, buna taraflar itiraz etmeyeceklerdi.
9-“Ermeni Devleti” 20 sene Amerikan mandası altında kaldıktan sonra istiklalleri verilecekti.
10-Bütün Arabistan Osmanlı Devleti’nden ayrılacak, müttefiklerin arzu ve iradesine terk edilecekti.
11-Müttefiklerce önceden işgal edilmiş yerler İngiltere, Fransa ve İtalya’nın işgalinde kalacaktı. Yani Kilikya(Çukurova Bölgesi)ile beraber Maraş, Tokat, Diyarbakır, Urfa, Antep ve bağlı yerler Fransızlar’ın; Irak İngilizler’in; Antalya, Muğla, Konya, Bursa, Afyon, Kütahya, İtalyan’ın işgalinde kalacaktı. (Bakınız Sevr’e göre Anadolu Haritaları.) Osmanlı Devleti buradaki haklarından vaz geçecekti.
(Devam edecek)
Kaynak: Türk Siyasi Tarihi / Tahsin Ünal
Eyl 09
Sevr Muahedesi (2)
Sevr Muahedesi (2)
Sadrazam (Damat) Ferit Paşa Tevfik Paşa’nın fikir ve görüşlerine önem vermedi. Onu murahhas heyeti başkanlığından aldı. Murahhas Heyeti Reisliğini kendi üzerine aldı. Paris’e gitti. 10 Ağustos 1920’de esasları San Remo’da hazırlanan “Sevr Muahedesi”ni imzaladı. Kendisinden balka heyette, Maarif Nazırı (=Bakanı) Hadi Paşa, Şura’yı Devlet Resi şair ve filozof Rıza Tevfik, Bern Elçisi Reşat Halis Beyler vardı.
Paris’teki müzakerelerden başka İstanbul’da da son kararı vermek üzere Padişah’ın başkanlığında fevkalade meclis oluşturuldu. Meclise devlet vükela, vüzera ve ulaması davet edildi. Sevr’in bütün maddeleri yeniden müzakere edildi. Bu müzakerelerde Topçu Ferik’i Rıza Paşa’dan başka Sevr’in kahredici maddelerine itiraz eden olmadı. Sevr’in kabul ve imza edilmesine karar verildi.
Sevr Muahedesi Maddeleri
1-Osmanlı İmparatorluğu dağılıyor, İstanbul ve civarındaki küçük bir mıntıkadan orta Anadolu’nun bir kısmı ile Karadeniz sahillerinden ibaret bir Osmanlı Devleti bırakılıyordu.
2-Rumeli ve Boğazlar, İtilaf devletlerinin müşterek işgalinde kalacaktı.
3-Boğazlar bir karma komisyon tarafındanidare edilecek, hazarda ve seferde bütün devlet gemilerine açık olacaktı.
4-Yabancı postahaneler açılacak, gümrüklerden %8’den ziyade vergi alınmayacak, kendi malımız değil, yabancı malını himaye edecektik.
5-Midye-Çekmece Gölü hattının batısında kalan bütün Rumeli Yunanistan’a verilecekti.
6-Şarki Anadolu’da bir “Kürdistan” devleti kurulacaktı.
7-Şarki Anadolu’nun kuzey kısımlarınd, Karadeniz’de sahili olan ve isterse Ermenistan ile birleşmesine karışılmayacak, bir “Ermeni Devleti” kurulacaktı.
8-Kürdistan-Osmanlı; Ermenistan-Osmanlı devletleri sınırlarını Amerikan Heyeti yetkililerince çizecek, buna taraflar itiraz etmeyeceklerdi.
9-“Ermeni Devleti” 20 sene Amerikan mandası altında kaldıktan sonra istiklalleri verilecekti.
10-Bütün Arabistan Osmanlı Devleti’nden ayrılacak, müttefiklerin arzu ve iradesine terk edilecekti.
11-Müttefiklerce önceden işgal edilmiş yerler İngiltere, Fransa ve İtalya’nın işgalinde kalacaktı. Yani Kilikya(Çukurova Bölgesi)ile beraber Maraş, Tokat, Diyarbakır, Urfa, Antep ve bağlı yerler Fransızlar’ın; Irak İngilizler’in; Antalya, Muğla, Konya, Bursa, Afyon, Kütahya, İtalyan’ın işgalinde kalacaktı. (Bakınız Sevr’e göre Anadolu Haritaları.) Osmanlı Devleti buradaki haklarından vaz geçecekti.
(Devam edecek)
Kaynak: Türk Siyasi Tarihi / Tahsin Ünal
Tweetler yükleniyor...