KUTADGU BİLİG’DEN ALTIN SÖZLER
* “Anlayış ve bilgiye tercüman olan dildir; insanı aydınlatan fasih (güzel) dilin kıymetini bil.
İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur; insanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider.
Çok sözden fazla fayda görmedim; ama söylemek de faydasız değildir.
Sözü çok söyleme, sırasında ve az söyle; binlerce söz düğümünü bu bir sözde çöz.
İnsan söz ile yükseldi ve sultan oldu; çok söz, başı gölge gibi yere serdi.
Mademki böyledir, sen fasih (güzel) dil kullan; dil fasih olursa, insanı yükseltir.
Bak, doğan ölür; ondan eser olarak söz kalır; sözünü iyi söyle, ölümsüz olursun.”
(Yusuf Has Hâcib: Kutadgu Bilig [Çeviren: Reşit Rahmeti Arat] TTK, Ankara 1985, s. 23-24)
Atabetü’l-hakayık’taN (Yazılışı: XII. asır) Söz hakkında ifadeler:
“Düşünerek konuşan adamın sözü, sözün iyisidir.
İnsanı dil ile yaralama; bil ki ok yarası kapanır, fakat dilin açtığı yara kapanmaz.
Ağzın ve dilin ziyneti doğru sözdür; sözü doğru söyle, dilini süsle.
Doğru söz bal, yalan söz soğan gibidir. Soğan yiyip, ağzı acılandırma; bal ye.”
(Edip Ahmet: Atabetü’l-hakâyık [Hazırlayan: Reşit Rahmeti Arat] TTK, Ankara-1992, s. 87-88.)
“Kutadgu Bilig“de (Yazılışı: 1069/1070) Yusuf Has Hâcib