DOĞU TÜRKİSTAN’DA MÜZİK

DOĞU TÜRKİSTAN’DA MÜZİK

Ötkür, sevgilinin yüzünü, gözünü tarif ediyor, ama nasıl tarif ediyor?  AY-YILDIZ’a benzeterek! Şiirden parçalar okuyor.

Şimdi bir arkadaşımız, Uğur isimli bir kardeşimiz soy ismini vermeyeyim, anlayan anladı zaten. TRT1’de canlı yayında bunu okudu, Ötkür’ün de resmini koydu. Belli ki yüreğinde bir şeyler var. Fakat sübyancı filan derler diye, “Dedim 15 nedir? Dedi yaşımdır” kısmını değiştirip “Dedim 20 nedir, dedi yaşımdır” yaptı. Zannediyor ki,15 kızın yaşı. Oysa şiirin yazım tarihine bakanlar kolaylıkla anlayabilir 15 yıl önce ne olduğunu. Şarki Türkistan İslâm Cumhuriyeti’nin ilanı. 1932-33’te uyanış kutsal isyan ve zafer. Bağımsızlıklarını ilân ediyorlar. Fakat Çin yönetimi onbinlerce Uygur Türkünü şehit ederek isyanı bastırır. Bunu hiçbir Uygur Türkü unutmaz. Ötkür’ün kızıyla telefondan konuştum, İsveç’de yaşıyor malasef. Dedi ki: “Babamız bizlerin isimleri dahi ‘Çolpanay’ gibi aylı yıldızlı koydu diye de hapiste yattı.” İsa Yusuf Bey’in arkadaşı demiştim. Hindistan’a kadar o 50 bin kişiyle çıktıkları göç yolunda geliyor ve orada yakalanıp, Çinliler tarafından geri döndürülüyor. Toplam 20 yılı hapislerde geçiyor. İşte Ötkür bunlardan gerekli dersi çıkarıyor. “Çalışmak için, -çalışmak onlarda savaşmak demek- mücadele etmek demek- hayatta kalmak gerekiyor” diyor.Size resimleri gönderebilirim, gösterebilirim. Kaşgarlı Mahmut’un türbesinde çektiğim, havaalanı ve istasyonlarda gördüm yasak listesini… Ay yıldızlı tişört giymek, ay yıldızlı rozet takmak, ay yıldız yasak. Pekin’de yasak değil. Doğu Türkistan’da yasak. Doğu Türkistan’da Türkistan demek yasak. Üç yıldan başlayan bir terör suçuymuş “Türkistan” demek! Ben, “Şincan” demeyi öğrenememişim. Ama orada,o güzel insanlara zarar gelmesin diye, ağzıma dilimin ucuna geldiği halde hiç “Türkistan” diyemedim. Onlara hitap ederken ağzıma “Doğu” kelimesi geldiğinde insanların nasıl dehşete kapıldığını gördüm. O anda durumu farkedip de lafı çevirdiğimde, “Doğu Şincan Uygur otomon regionu” dediğimde, istisnasız herkeste bir kahkaha patlıyor ve insanlar birden rahatlıyordu. O anlıyordum ki, bütün yürekler bir. Herkes söylemek istiyor, ama söyleyemiyor. Ben söylesem, beni sınır dışı ederler, ama onları bekleyen ağır cezalar var, zulüm var!

 Ötkür’ün şiirine dönelim yine:

 “Dedim Deniz nedir, dedi kalbimdir.” diyor. Acaba niçin?

  Sonra da, dilinin ve kültürünün yasaklanmaması için haykırıyor:

“Dedim Rana nedir? Dedi lebimdir.

Dedim Şeker nedir? Dedi tilimdir.”

Şiirin tam burasında dedim ki, “Olmadı, burası, burası bana müstehcen geldi.” “Hayır, ağabey” dediler. “Türkçe mi, Uygurca mı ver ağzıma. Dilimi yasaklama” diyor.

Allah zulüm altındaki bütün kardeşlerimizin yardımcısı olsun.

Alıntı: (Bünyamin Aksungur’un “Canan Uykuda” albümünden) Arslan TEKİN